سپندارمذگان , روز عشق ایرانی است . اگر علاقه دارید بدانید سپندارمذگان چه روزی است به پنجم اسفند ماه در گاهشمار زرتشتی نگاهی بیندازید البته در گاهشمار خورشیدی روز عشق ایرانی 29 بهمن ماه می باشد. جشن اسفندگان یا سپندارمذگان جشنی بوده که در ایران باستان برای شادی و سرور جوانان برپا می گشته. شاید بتوان با کمی تفاوت این روز را معادل روز ولنتاین دانست. روز عشق ایرانی سالهاست که در ایران به فراموشی سپرده شده.

جشن اسفندگان ریشه در دوران هخامنشیان دارد در این رابطه دانشمند ایرانی ابوریحان بیرونی نوشته ایرانیان در دوران باستان , روز پنجم اسفند را روز بزرگداشت زن و زمین میدانستند که این اهمیت احترام به زنان و محیط زیست را در 2500 سال پیش نشان می دهد. روز اسپند یعنی پنجمین روز ماه از اسفند را عید زنان می دانسته اند و در این روز به زنان از طرف مردان هدیه هایی داده می شد.

جشن اسفندگان را روز مردگیران نیز میگفتند چرا که در این روز زنان به اختیار خویش و با آزادی کامل شوی و مرد زندگی خود را انتخاب می کردند. از دیگر نام های سپندارمذگان می توان : جشن برزیگران , جشن زنانه , مردگیران یا مژدگیران را نام برد. در گاهشمارهای ایرانی علاوه بر اینکه ماه ها نام خاصی داشتند روزهای هر ماه نیز نام مشخصی داشته به عنوان مثال روز اسپند یعنی پنجمین روز ماه از ماه اسفند

در سال 1341 روز پنجم اسفند را روز پرستار تعیین کردند که البته امروزه این روز از طرف هیچ سازمان و ارگان دولتی به عنوان روز پرستار شناخته نمی شود. ابوریحان بیرونی , ” اسفندارمذ ” را ایزد موکل بر زمین و ایزد حامی و نگاهبان زنان شوهر دوست و پارسا و درست کار عنون کرده که به روز زن شهرت یافته. در اران باستان این روز زنان به مردان دستور می داده و مردان به پاسداشت زحمات بانوان شوهر دوست شان با ایشان هدایایی تقدیم می نمودند.

به دلیل اهمیت نقش یاد زیستن در بین ایرانیان در قدیم جشن های مختلفی در سال وجود داشته که ما برخی از آنها را معرفی می کنیم.
جشنهای ایران باستان
نام ماه | تاریخ روز و نام روز | نام جشن | |
۱ | فروردین | روز نوزدهم، روز فروردین | جشن فروردگان |
۲ | اردیبهشت | روز سوم، روزاردیبهشت | جشن اردیبهشتگان |
۳ | خرداد | روز ششم، روز خرداد | جشن خردادگان |
۴ | تیر | روز سیزدهم، روز تیر | جشن تیرگان |
۵ | امرداد | روز هفتم، روز امرداد | جشن امردادگان |
۶ | شهریور | روز چهارم، روز شهریور | جشن شهریورگان |
۷ | مهر | روز شانزدهم، روز مهر | جشن مهرگان |
۸ | آبان | روز دهم، روز آبان | جشن آبانگان |
۹ | آذر | روز نهم، روز آذر | جشن آذرگان |
۱۰ | دی | روز یکم، روز هرمزد | خرم روز |
۱۱ | بهمن | روز دوم، روز بهمن | جشن بهمنگان |
۱۲ | سپندارمذ | روز پنجم، روز سپندارمذ | جشن اسفندگان |

م.خاشعی